Menu
KREU > SHILL NDRYSHIMIN
THUAJI JO PLASTIKËS
Qeset plastike janë një prej ndotësve kryesorë të mjedisit në Shqipëri. Njerëzit në Shqipëri përdorin mesatarisht 3 qese në ditë, gjë që do të thotë se vendi prodhon si mbetje plastike rreth 3,2 miliard qese plastike në vit ose 26,280 ton. Shumica e tyre përfundojnë në fushat e mbledhjes së plehrave ose flaken në natyrë – në lumenj, dete e zona rurale.
Qeset plastike përdoren mesatarisht për rreth 12 minuta, por duan rreth 1000 vjet të shpërbëhen dhe ky proces nuk ndodh kurrë plotësisht, por ato degradojnë prej dritës dhe shndërrohen në mikroplastikë që thith toksina dhe vazhdon të ndotë mjedisin.
Qeset plastike, jo vetëm që ndotin mjedisin, po vënë në rrezik edhe kafshët e egra. Shumë zogj rrezikojnë të zhduken, prej pamundësisë për të pirë ujë e për t’u ushqyer, pasi kanë gëlltitur plastikë, që e kanë marrë gabimisht për ushqim. Mbetjet e qeseve plastike i sjellin dëm të madh edhe ekonomisë shqiptare, pasi prekin në mënyrë të drejtpërdrejtë turizmin, transportin detar dhe peshkimin.
Ç’mund të bëj?
Edhe hapat më të vegjël bëhen pjesë e një ndryshimi të madh në mjedisin rrotull nesh. Mjafton të marrësh një çantë shumëpërdorimshe kur shkon të blesh dhe e ndihmon mjedisin. Sa herë merr çantën, përdor një qese më pak, duke ndotur më pak.
Mos harro që qeset plastike njëpërdorimshe do të ndalohen në Shqipëri prej 1 qershorit 2022, ndaj pas kësaj date, do të jetë e jashtëligjshme që dyqanet apo restorantet të të japin qese plastike kur blen diçka – prandaj mos e harro asnjëherë çantën.
Ndalimi i qeseve plastike – përgjigje të pyetjeve tuaja FAQ
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.
MOS LËR GJURMË
Mbetjet e lëna në plazhe përfundojnë në det – po edhe nëse je qindra mijëra kilometra larg bregut, plehrat prapë përfundojnë në të, përmes lumenjve e përrenjve. Aty ndahen në copëza (mikroplastikë) që i dëmtojnë dhe më shumë kafshët në natyrë.
Nëse nuk ndërmerret asnjë hap, studimet globale tregojnë që në vitin 2050 në dete dhe në oqeane të ketë më shumë plastikë se sa peshq.
Pjesa më e madhe e mbetjeve plastike në botë përbëhen nga bishtat e cigareve. 4,5 milionë milionë të tilla ndotin mjedisin. Plastika e filtrave do 10 vjet të shpërbëhet, por kimikatet që çlirohen prej saj qëndrojnë edhe disa vjet në mjedis.
Ç’mund të bëj?
Që të gjithë mund ta mbrojnë mjedisin. Fillohet fare lehtë.
Pakësimi i sasisë së mbetjeve ul dëmet mjedisore, forcon industrinë e turizmit dhe mbron biodiversitetin.
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.
MË SHËNDETSHËM PËR TY, MË SHËNDETSHËM PËR PLANETIN
Të gjithë e ndiejmë se vera është më e gjatë dhe më e nxehtë, ndërsa dimrat më të butë e më të shkurtër.
Bregu ynë është pjesë e gjirit të Mesdheut, që po ngrohet 20% më shpejt se pjesa tjetër e globit dhe ne jemi një prej vendeve më të goditura në Evropë prej gërryerjes së brigjeve, gjendje e përkeqësuar edhe nga rritja e stuhive dhe e nivelit të detit.
Numri dhe kohëzgjatja e valëve të të nxehtit në Shqipëri pritet të rritet nga 2,5 ditë në 20 deri në 41 ditë në vit, deri në vitin 2050.
Rritja e valëve të të nxehtit dhe e temperaturave, do të rritë kërkesën për ujë të pijshëm e rrymë elektrike, që të freskojmë shtëpitë e vendet e punës.
Ç’mund të bëj?
Të gjithë mund ta sjellim ndryshimin duke ulur gjurmën tonë të karbonit. Makinat janë ndër prodhuesit kryesorë të gazrave serrë, mes të cilëve dhe dyoksidi i karbonit, që sjell ngrohjen globale dhe ndryshimin klimaterik, si edhe prek cilësinë e ajrit në Shqipëri. Në vend të makinës, bëje një lëvizje në ditë më këmbë ose me biçikletë dhe brenda një viti do ta ulësh gjurmën tënde të karbonit me gjysmë toni.
Ecja ose lëvizja me biçikletë në vend të makinës s’i bën mirë vetëm planetit, po edhe ty:
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.
THUAJI JO PLASTIKËS
Qeset plastike janë një prej ndotësve kryesorë të mjedisit në Shqipëri. Njerëzit në Shqipëri përdorin mesatarisht 3 qese në ditë, gjë që do të thotë se vendi prodhon si mbetje plastike rreth 3,2 miliard qese plastike në vit ose 26,280 ton. Shumica e tyre përfundojnë në fushat e mbledhjes së plehrave ose flaken në natyrë – në lumenj, dete e zona rurale.
Qeset plastike përdoren mesatarisht për rreth 12 minuta, por duan rreth 1000 vjet të shpërbëhen dhe ky proces nuk ndodh kurrë plotësisht, por ato degradojnë prej dritës dhe shndërrohen në mikroplastikë që thith toksina dhe vazhdon të ndotë mjedisin.
Qeset plastike, jo vetëm që ndotin mjedisin, po vënë në rrezik edhe kafshët e egra. Shumë zogj rrezikojnë të zhduken, prej pamundësisë për të pirë ujë e për t’u ushqyer, pasi kanë gëlltitur plastikë, që e kanë marrë gabimisht për ushqim. Mbetjet e qeseve plastike i sjellin dëm të madh edhe ekonomisë shqiptare, pasi prekin në mënyrë të drejtpërdrejtë turizmin, transportin detar dhe peshkimin.
Ç’mund të bëj?
Edhe hapat më të vegjël bëhen pjesë e një ndryshimi të madh në mjedisin rrotull nesh. Mjafton të marrësh një çantë shumëpërdorimshe kur shkon të blesh dhe e ndihmon mjedisin. Sa herë merr çantën, përdor një qese më pak, duke ndotur më pak.
Mos harro që qeset plastike njëpërdorimshe do të ndalohen në Shqipëri prej 1 qershorit 2022, ndaj pas kësaj date, do të jetë e jashtëligjshme që dyqanet apo restorantet të të japin qese plastike kur blen diçka – prandaj mos e harro asnjëherë çantën.
Ndalimi i qeseve plastike – përgjigje të pyetjeve tuaja FAQ
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.
MOS LËR GJURMË
Mbetjet e lëna në plazhe përfundojnë në det – po edhe nëse je qindra mijëra kilometra larg bregut, plehrat prapë përfundojnë në të, përmes lumenjve e përrenjve. Aty ndahen në copëza (mikroplastikë) që i dëmtojnë dhe më shumë kafshët në natyrë.
Nëse nuk ndërmerret asnjë hap, studimet globale tregojnë që në vitin 2050 në dete dhe në oqeane të ketë më shumë plastikë se sa peshq.
Pjesa më e madhe e mbetjeve plastike në botë përbëhen nga bishtat e cigareve. 4,5 milionë milionë të tilla ndotin mjedisin. Plastika e filtrave do 10 vjet të shpërbëhet, por kimikatet që çlirohen prej saj qëndrojnë edhe disa vjet në mjedis.
Ç’mund të bëj?
Që të gjithë mund ta mbrojnë mjedisin. Fillohet fare lehtë.
Pakësimi i sasisë së mbetjeve ul dëmet mjedisore, forcon industrinë e turizmit dhe mbron biodiversitetin.
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.
MË SHËNDETSHËM PËR TY, MË SHËNDETSHËM PËR PLANETIN
Të gjithë e ndiejmë se vera është më e gjatë dhe më e nxehtë, ndërsa dimrat më të butë e më të shkurtër.
Bregu ynë është pjesë e gjirit të Mesdheut, që po ngrohet 20% më shpejt se pjesa tjetër e globit dhe ne jemi një prej vendeve më të goditura në Evropë prej gërryerjes së brigjeve, gjendje e përkeqësuar edhe nga rritja e stuhive dhe e nivelit të detit.
Numri dhe kohëzgjatja e valëve të të nxehtit në Shqipëri pritet të rritet nga 2,5 ditë në 20 deri në 41 ditë në vit, deri në vitin 2050.
Rritja e valëve të të nxehtit dhe e temperaturave, do të rritë kërkesën për ujë të pijshëm e rrymë elektrike, që të freskojmë shtëpitë e vendet e punës.
Ç’mund të bëj?
Të gjithë mund ta sjellim ndryshimin duke ulur gjurmën tonë të karbonit. Makinat janë ndër prodhuesit kryesorë të gazrave serrë, mes të cilëve dhe dyoksidi i karbonit, që sjell ngrohjen globale dhe ndryshimin klimaterik, si edhe prek cilësinë e ajrit në Shqipëri. Në vend të makinës, bëje një lëvizje në ditë më këmbë ose me biçikletë dhe brenda një viti do ta ulësh gjurmën tënde të karbonit me gjysmë toni.
Ecja ose lëvizja me biçikletë në vend të makinës s’i bën mirë vetëm planetit, po edhe ty:
Na thuaj ndryshimet që do të bësh për të mbrojtur mjedisin – që të gjitha vlejnë.